Khi mua, ăn các món ăn, bạn quan tâm trước nhất tới khẩu vị hay độ an
toàn? Thực phẩm ăn vào thì thấy ngon nhưng an toàn là một chuyện khác.
Dưới đây là chia sẻ của một độc giả trước thực trạng mất ATVSTP hiện
nay.
Rau, thịt cá, thực phẩm chế biến sẵn bán không hết ở chợ chiều chắc chắn
không thể bỏ... Vậy những mặt hàng này sẽ đi về đâu? Sẽ được chế biến
và phục vụ cho ai? Rồi bao bì, hóa chất bảo quản, phụ gia, phẩm màu,
thuốc bảo vệ thực vật, kháng sinh trong chăn nuôi, cách thức hay phương
pháp bảo quản, thao tác chế biến, phương thức phân phối và thói quen ăn
uống vv…
Nếu như chúng ta cứ tiếp tục dùng thực phẩm không an toàn như thế này và
tình hình này không được cải thiện, có lẽ chúng ta cần xây thêm ngay
nhiều bệnh viện.
Tôi nêu ra một vài ví dụ cụ thể như sau:
Ví dụ 1: Món kế tiếp tôi sắp đề cập ở đây mà tôi nghĩ hầu hết mọi
người đã từng ăn - Bánh mì thịt hay là bánh mì kẹp thịt. Thường được
bán ở ven đường rất tiện lợi và lại rẻ. Tuy nhiên một số nơi bán bánh
này làm rất mất vệ sinh. Tủ bán bánh mì thường đặt ở ven đường nên
thường có bụi bám, ruồi đậu, nắng nóng vv… Nói về giấy dùng để gói bánh
cũng rất đa dạng và không vệ sinh, một số nơi sử dụng giấy trắng để gói
bành thì chấp nhận được, có nơi lại sử dụng giấy tận dụng (báo cũ, sách
cũ, tập học sinh vv) để gói bánh, mà giấy tận dụng này xem như là rác,
không thể sử dụng để gói bánh được. Trong tủ bán bánh mì thường có thịt
quay, chả lụa, chà bông, pa-tê vv.. Người bán thường đem ra tủ trưng bài
rất nhiều, có nơi bán từ sáng sớm đến tối mà chưa hết, nếu bán không
hết thì để dành ngày mai bán tiếp, chứ không lẻ lại bỏ đi. Nếu như để an
toàn sử dụng cho những loại thực phẩm này khi để ngoài tủ bánh mì ngoài
trời như thế thì hạn sử dụng tối đa không quá 4 giờ. Thu tiền bán bánh
mì cũng không có vệ sinh, bán bánh mì thường một vài người bán, bán xong
thì phải lấy tiền khách mua và thối tiền dư lại. Và hành động này cứ
lập đi lập lại theo một chu trình, bốc bánh mì - bốc thịt – lấy tiền –
thối tiền, mà không có vệ sinh tay. Mà tiền thì có tiền mới, cũ, rách,
thường rất dơ và chưa bao giờ được giặt hay làm vệ sinh, nó lưu thông
tất cả mọi ngõ ngách, đầu đường, cuối chợ.
Ví dụ 2: Ở xóm tôi có ông chú trồng rau, buổi sáng gia đình ông
ta cắt rau mang ra chợ để bán, người trong xóm mới sang hỏi mua rau, thì
ông ta nói là ông ta không bán rau này cho người trong xóm vì rau này
ông ta mới phun thuốc sâu tối qua. Nếu rau này mà mang ra chợ bán thì
chắc là chúng ta không thể biết được là rau này có an toàn về thuốc trừ
sâu hay không? Có nguồn gốc từ đâu. Chúng ta chỉ có thể biết được khi
đem mẫu rau này phân tích trong phòng thí nghiệm và cách này rất tốn
kém, mất nhiều thời gian và không khả thi.
Ví dụ 3: Một hôm tôi đi chợ mua bún về ăn, nhưng ăn không
hết, do bận công việc đi ra ngoài gấp nên khi đi ra ngoài tôi quên cho
phần bún còn lại vào trong tủ lạnh để bảo quản. Hai hôm sau tôi trở về
nhà, tôi hơi bị sốc vì phần bún tôi để bên ngoài vẫn như còn có thể sử
dụng được, không có dấu hiệu nhiều của lên men hay là mốc. Tôi không
biết là người bán đã sử dụng hóa chất gì để bảo quản bún. Bình thường,
nếu bún không có hóa chất bảo quản, nếu để ở điều kiện nhiệt độ bình
thường thì phải có mùi lên men hay mốc.
Ví dụ 4: Món thứ tư tôi đề cập đến nếu ai hay đi ăn quán cốc thì
chắc biết - càng nghẹ. Tôi không biết càng ghẹ ở đâu rất to và bán rất
nhiều trên thị trường, nhưng khi ăn vào đôi khi lại có mùi khai rất nặng
mùi. Mùi khai này là do thịt nghẹ phân hủy mà có. Nếu thịt ghẹ đã có
mùi khai nặng thì không nên sử dụng. Thịt ghẹ rất dễ bị hỏng nếu bảo
quản không tốt, nếu thịt đã hỏng khi dùng sẽ không tốt cho sức khỏe.
Càng ghẹ tôi nghĩ là phụ phẩm của một số nhà máy chế biến mà thường phụ
phẩm thì không được bảo quản tốt, ngay cả khâu phân phối càng ghẹ thường
do tiểu thương và trôi nổi trên thị trường, nên chất lượng không biết
sao mà nói.
Và còn rất rất nhiều thứ khác vv…
Theo tôi nhằm để năng cao ý thức và an toàn thực phẩm cho người dân, nhà nước cần thực hiện một số biện pháp sau:
1. Tăng cường giáo dục về an toàn vệ sinh thực phẩm cho người dân trên các phương tiện thông tin đại chúng.
2. Mở lớp huấn luyện về ATVSTP cho những người đang kinh doanh
thực phẩm nhỏ lẻ và những người muốn tham gia vào lĩnh vực này. Sau đó
dần dần sẽ đưa vào dạng đăng ký bắt buộc, nếu muốn kinh doanh phải đăng
ký và có mã số để quản lý.
Ngay cả bản thân người bán đôi khi còn chưa hiểu đúng thế nào là ATVSTP thì làm gì có chuyện giữ an toàn cho người khác.
3. Tăng cường kiễm tra ATVSTP
Từ các yếu tố trên, ta có thể làm giảm nguy cơ ngộ độc thực phẩm và hạn
chế thực phẩm trôi nổi không rõ nguồn gốc trên thị trường.
Tuy nhiên nếu làm không hiệu quả, hay làm cho có và để đối phó có thể có
tác dụng ngược lại và làm tốn kém chi phí và công suất lao động của xã
hội.
